Hoe werkt inflatie?

inflatie

Brood dat vorig jaar nog €1,50 kostte, kost nu €2,10. Je tankt je auto en schrikt. En je energiecontract? Au.
Je hebt last van inflatie – het onzichtbare fenomeen waardoor je geld steeds minder waard wordt.

Maar wat ís inflatie nou eigenlijk? Hoe ontstaat het? En waarom lijkt ineens alles duurder te worden?

In dit artikel leg ik je duidelijk uit wat inflatie is, hoe het werkt, wat de oorzaken zijn, en wat het betekent voor jouw portemonnee.

Wat is inflatie?

Inflatie betekent dat de prijzen van goederen en diensten stijgen – en dat je met hetzelfde bedrag minder kunt kopen dan voorheen.

➡️ Het is dus niet je geld dat letterlijk verdwijnt, maar de koopkracht die afneemt.

Voorbeeld:

  • In 2020 kon je voor €50 een volle boodschappentas halen

  • In 2025 krijg je voor diezelfde €50 misschien nog maar ¾ van die tas

Inflatie wordt uitgedrukt in een percentage per jaar, bijvoorbeeld:

“De inflatie is 6%” = prijzen zijn gemiddeld 6% hoger dan een jaar geleden

Waarom bestaat inflatie eigenlijk?

Inflatie is niet per se slecht. Een kleine, stabiele inflatie (bijv. 2% per jaar) is normaal en zelfs gewenst. Het stimuleert mensen om geld uit te geven in plaats van op te potten.

➡️ Géén inflatie = economie stagneert
➡️ Té veel inflatie = je geld verliest snel waarde

De Europese Centrale Bank (ECB) streeft naar 2% inflatie per jaar in de eurozone. Dat is een gezond evenwicht tussen groei en stabiliteit.

Wat veroorzaakt inflatie?

Inflatie ontstaat meestal door één of meer van deze drie factoren:

Oorzaak Uitleg Voorbeeld
📈 Vraaginflatie Mensen willen méér kopen dan er is Iedereen wil op vakantie → vliegtickets stijgen
💰 Kosteninflatie Productie wordt duurder → bedrijven verhogen prijzen Gas wordt duurder → energieprijzen stijgen
💶 Monetair beleid Centrale banken “pompen” geld in de economie Meer geld = geld wordt minder waard

 In 2022–2023 zagen we een perfecte storm van alledrie:

  • Hoge energiekosten door oorlog in Oekraïne

  • Verstoorde bevoorrading (post-COVID)

  • Centrale banken die massaal geld hadden gedrukt in coronatijd

Resultaat? 📈 Hoge inflatie in bijna heel Europa.

Hoe merk jij inflatie?

  •  Je boodschappen zijn duurder

  •  Brandstof- en energieprijzen stijgen

  •  Je huur of abonnementen worden aangepast met “indexatie”

  •  Fabrikanten stoppen minder in verpakkingen voor dezelfde prijs (shrinkflation!)

 Alles wordt duurder – maar jouw loon of uitkering groeit vaak minder snel mee → je kúnt minder kopen.

Hoe wordt inflatie gemeten?

In Nederland doet het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) dat via de Consumentenprijsindex (CPI).

Ze meten:

  • Wat de gemiddelde Nederlander koopt (boodschappen, energie, kleding, etc.)

  • Hoe de prijzen van dat “mandje” veranderen over tijd

Voorbeeld:
📅 April 2024 → CPI = 120
📅 April 2025 → CPI = 126
➡️ Inflatie = (126 − 120) / 120 = 5%

Waarom een beetje inflatie goed is

  •  Stimuleert uitgaven → economie groeit

  •  Zorgt voor meer werkgelegenheid

  •  Schulden worden relatief minder zwaar (geld wordt “goedkoper”)

  •  Bedrijven kunnen makkelijker lonen verhogen

 Maar té veel inflatie is slecht…

  •  Spaargeld verliest snel waarde

  •  Koopkracht daalt

  •  Je salaris houdt geen gelijke tred

  •  Alles voelt duurder – mensen gaan minder kopen

  •  Het vertrouwen in geld of overheid daalt

💡 Daarom grijpen centrale banken in als inflatie te hoog oploopt – bijvoorbeeld door de rente te verhogen.

Wat doen centrale banken tegen inflatie?

De rente verhogen is hun belangrijkste wapen.

Waarom?

  •  Hogere rente = lenen wordt duurder

  •  Minder mensen lenen geld → minder vraag

  •  Minder vraag = prijzen stijgen minder hard → inflatie daalt

💡 De ECB verhoogde tussen 2022 en 2024 meerdere keren de rente om de inflatie af te remmen.

Veelgestelde vragen

🔹 Is inflatie hetzelfde als prijsstijging?
Bijna. Inflatie = gemiddelde prijsstijging over alle producten. Sommige dingen kunnen dalen terwijl andere stijgen.

🔹 Wordt alles altijd duurder?
Meestal wel – maar niet altijd. Er kan ook deflatie zijn (prijzen dalen), maar dat komt zelden voor.

🔹 Kan inflatie weer verdwijnen?
Niet helemaal. Een beetje inflatie is normaal. Maar sterke inflatiegolven verdwijnen vaak binnen 1–2 jaar, als de oorzaken tijdelijk zijn (zoals oorlog of energiecrisis).

🔹 Hoe bescherm ik mezelf tegen inflatie?

  • Zet niet ál je geld op een spaarrekening

  • Overweeg te investeren (bijv. in ETF’s of vastgoed)

  • Vergroot je inkomsten of let op je uitgaven

Samengevat:

  • Inflatie = je geld wordt minder waard omdat prijzen stijgen

  • Dat gebeurt door hoge vraag, dure grondstoffen of veel geld in omloop

  • Een beetje inflatie is normaal, maar te veel tast je koopkracht aan

  • Centrale banken proberen inflatie te remmen met renteverhogingen

  • Jij merkt het in je portemonnee: minder voor je geld

Inflatie is onzichtbaar maar voelt écht. Wie snapt hoe het werkt, staat sterker – óók in dure tijden.

Plaats een reactie