Plastic in de oceaan: het is een van de grootste milieuproblemen van deze tijd. Elk jaar belandt er naar schatting zo’n 11 miljoen ton plastic in zee. Dieren raken erin verstrikt, ecosystemen worden verstoord en microplastics komen zelfs op ons bord terecht.
Maar gelukkig zijn er mensen die daar iets aan proberen te doen. Eén van de bekendste initiatieven? The Ocean Cleanup, bedacht door de jonge Nederlandse uitvinder Boyan Slat. Maar hoe werkt het precies?
In dit artikel leg ik uit hoe The Ocean Cleanup werkt, hoe het plastic vangt, en wat er daarna mee gebeurt.
Inhoudsopgave
Wat is The Ocean Cleanup?
The Ocean Cleanup is een non-profitorganisatie die technologie ontwikkelt om plastic uit rivieren en oceanen te halen. Het doel: 90% van al het oceaanplastic opruimen tegen 2040.
Er zijn twee soorten systemen:
-
Ocean System – voor de grote plasticsoep in open zee
-
Interceptor – voor rivieren, om plastic te stoppen vóór het de oceaan bereikt
Hoe werkt het op zee?
In de oceaan gebruiken ze een speciaal ontworpen systeem: een drijvende barrière met een vangnet. Zo werkt het:
-
Een lange, U-vormige buis drijft op het water
-
Onder die buis hangt een net van ongeveer 3 meter diep
-
Door wind en golven beweegt het systeem mee met de stroming
-
Plastic wordt “gevangen” in de U-vorm en verzamelt zich in het midden
-
Een schip haalt het plastic op en brengt het aan land
Belangrijk:
-
Het systeem heeft geen motor en gebruikt de natuurlijke stroming
-
Plastic wordt passief opgevangen – het systeem is trager dan het water, zodat plastic erin drijft
Hoe werkt het in rivieren?
Rivieren zijn de grootste bron van oceaanplastic. Daarom ontwikkelde The Ocean Cleanup de Interceptor: een autonoom schip dat plastic uit rivieren vist voordat het de zee bereikt.
Hoe het werkt:
-
Een drijvende barrière leidt plastic naar de mond van het schip
-
Daar komt het op een lopende band terecht
-
Het afval wordt automatisch gesorteerd in grote bakken
-
Sensoren geven aan wanneer de bakken vol zijn
-
Lokale teams legen de bakken en recyclen het plastic
Interceptoren werken op zonne-energie en kunnen tot 50.000 kilo plastic per dag verwerken.
Waar werkt The Ocean Cleanup al?
-
In de Grote Oceaan (tussen Hawaï en Californië): hier ligt de grootste drijvende vuilnisbelt ter wereld, de Great Pacific Garbage Patch
-
In rivieren in onder andere: Indonesië, Maleisië, Vietnam, Thailand, Jamaica, en Nederland
Het systeem in de Grote Oceaan heet inmiddels System 03 – een verbeterde, efficiëntere versie die duizenden kilo’s per keer kan binnenhalen.
Wat gebeurt er met het ingezamelde plastic?
Het ingezamelde plastic wordt aan land gebracht en gerecycled. Een deel wordt gebruikt voor producten zoals:
-
Zonnebrillen (eerste batch – al uitverkocht)
-
Duurzame materialen en mogelijk zelfs nieuwe onderdelen voor de schoonmaaksystemen zelf
Het doel is een circulaire aanpak: afval wordt grondstof.
Veelgestelde vragen
🔹 Is het systeem veilig voor zeeleven?
Ja, het ontwerp houdt rekening met vissen en ander zeeleven. Er zijn geen haken, netten of scherpe randen. Alles beweegt langzaam en visvriendelijk.
🔹 Werkt het echt?
Ja! Sinds de eerste succesvolle tests in 2019 heeft het systeem tientallen tonnen plastic uit zee gehaald, en dat aantal groeit snel met verbeterde technologie.
🔹 Waarom niet gewoon opruimen met boten?
Dat is onhaalbaar op grote schaal. The Ocean Cleanup gebruikt natuurlijke krachten en weinig energie. Zo kunnen ze met minder middelen veel meer plastic verzamelen.
🔹 Wie betaalt dit allemaal?
The Ocean Cleanup is een stichting en draait op donaties, samenwerkingen en verkoop van producten gemaakt van oceaanplastic.
Samenvatting: hoe werkt The Ocean Cleanup?
-
The Ocean Cleanup gebruikt drijvende systemen om plastic uit zee te halen
-
In rivieren vangen Interceptoren automatisch plastic op
-
Alles werkt op natuurlijke krachten of zonne-energie
-
Plastic wordt gerecycled en hergebruikt
-
Het doel: tegen 2040 90% van al het oceaanplastic verwijderen