Witwassen is het legaal laten lijken van geld dat op illegale manier is verdiend. Denk aan geld uit drugshandel, diefstal, corruptie of belastingontduiking.
Zonder witwassen is crimineel geld vaak nutteloos: je kunt er niet mee sparen, investeren of een huis mee kopen zonder dat iemand vragen stelt.
Inhoudsopgave
Waarom willen criminelen geld witwassen?
Stel je verkoopt drugs en verdient daarmee €100.000. Dat geld zit misschien in contant briefgeld, of in vreemde rekeningen. Je kunt er geen auto van kopen zonder dat er alarmbellen afgaan bij de belastingdienst of bank.
Door dat geld te “witwassen”, laat je het lijken alsof het uit een legale bron komt. Pas dan kun je het veilig gebruiken.
De 3 fasen van witwassen
Witwassen gebeurt vaak in drie stappen. Hoe groter het bedrag, hoe complexer het proces.
1. Plaatsing (Placement)
Hier wordt het “vuile” geld in het financiële systeem gebracht.
Voorbeelden:
-
Grote hoeveelheden cash in kleine stukjes op rekeningen storten (smurfing)
-
Gokken met cash in casino’s en het “winstgeld” storten
-
Valse facturerie via een bedrijf of winkel
2. Versluiering (Layering)
Nu worden er meerdere financiële handelingen gedaan om herkomst te verdoezelen.
Voorbeelden:
-
Geld overmaken via buitenlandse rekeningen
-
Investeren in schijnbedrijven
-
Kopen en verkopen van crypto’s of kunst
-
Het geld omzetten in andere valuta of activa
Doel: het spoor zo onduidelijk maken dat niemand nog weet waar het geld vandaan komt.
3. Integratie (Integration)
Het geld lijkt nu schoon en wordt weer gebruikt in de echte economie.
Voorbeelden:
-
Kopen van huizen, auto’s of juwelen
-
Investeren in bedrijven of vastgoed
-
Opnemen als loon of dividend uit een ‘legaal’ bedrijf
Het crimineel verdiende geld is nu onderdeel geworden van de normale geldstroom – en dus moeilijk te herleiden.
Hoe wordt witwassen opgespoord?
Banken, notarissen en accountants zijn wettelijk verplicht om verdachte transacties te melden bij FIU-Nederland (Financial Intelligence Unit). Denk aan:
-
Grote contante stortingen
-
Raar gestructureerde betalingen
-
Geldstromen naar risicolanden
-
Spookbedrijven zonder personeel maar met veel omzet
Er bestaan ook geavanceerde softwaretools om witwaspatronen te herkennen, vooral bij banken en cryptoplatforms.
Is witwassen strafbaar?
Ja. In Nederland is witwassen strafbaar gesteld in het Wetboek van Strafrecht (artikel 420bis e.v.). Er zijn zelfs verschillende vormen:
-
Witwassen (standaard): max. 4 jaar cel
-
Gewoontewitwassen: max. 6 jaar
-
Ernstig witwassen of deelname aan een criminele organisatie: nog zwaarder
Ook helers, adviseurs of mensen die “hun naam lenen” voor een valse factuur kunnen strafbaar zijn.
Veelgestelde vragen
🔹 Kun je witwassen zonder dat je het weet?
Dat kan. Bijvoorbeeld als je zaken doet met een crimineel zonder het te beseffen. Daarom zijn bedrijven en banken zo voorzichtig met wie ze zaken doen.
🔹 Gebeurt witwassen alleen met cash?
Nee. Ook via onroerend goed, kunst, cryptovaluta of valse facturen wordt veel witgewassen.
🔹 Hoe zit het met crypto’s?
Cryptovaluta zoals Bitcoin kunnen gebruikt worden om geldstromen te verhullen. Daarom worden crypto-platforms inmiddels ook gereguleerd en gemonitord.
Samenvatting: hoe werkt witwassen?
-
Criminelen willen illegaal verdiend geld “schoon” maken
-
Ze doen dat in 3 stappen: plaatsing, versluiering, integratie
-
Via slimme trucs proberen ze de herkomst te verbergen
-
Banken en instanties zijn verplicht om verdachte geldstromen te melden
-
Witwassen is strafbaar en wordt steeds beter opgespoord